فرهنگ و مدیريت جهادی و شاخصه های آن از مفهوم جهاد و نظام ارزشی اسلام و انقلاب نشأت گرفته و پايه ريزی شده است که تجلی آن در پيام تاريخی حضرت امام خمینی در 27 خرداد 58 مبنی بر تأسیس جهاد سازندگی بود که سر آغاز حرکت شورانگيز جهاد سازندگی و فعاليت مديريت جهادی در کشور است.
با تحليل اين فرمان و پیام تاریخی امام(ره) و واقعيت وجودی جهاد سازندگی در سال های اولیه انقلاب، متوجه می شویم که کار جهاد سازندگی و مديریت آن پدیده ای منحصر به فرد، تاریخی و کم سابقه است.
حضرت امام خمینی(ره) در آن پيام تاريخی فرمودند: فرزندان عزیز جهادی ام به تنها چیزی که باید فکر کنید استواری پایه های اسلام ناب محمدی است فلذا یکی از ارکان مدیریت جهادی جهت گیری اعتقادی و ارزشی است.
امام فرمودند: خرابی ها زياد است و باید با همت ملت ایران آن ها را ترمیم کنیم .... همه باید تشریک مساعی کنند و این ایران را بسازند.
دومین رکن جهت گیری مدیریت جهادی انگيزه برای رسیدن به استقلال واقعی است؛ امام در پیام به جهادگران فرمودند : « امیدوارم از سیاست صخره هاي سخت «نه شرقی و نه غربی جمهوری اسلامی» عبور کنید که اگر ایران را بر پایه های استقلال واقعی پایه ریزی نکنیم هیچ کاری نکرده ایم »
سومین رکن جهت گیری مدیریت جهادی از منظر امام خمینی(ره) ، مردم گرایی و تشریک مساعی مردم است؛ امام در همان پیام معروف فرمودند: عشق جهاد در خدمت به اسلام و مردم چشم دل عشاق خدمت به دين و مردم را روشن نموده است.شجاعت دلير مردان و شيرزنان جهاديمان در جهادمان عليه كفر و بيداد زبانزد خاص و عام است. وسعت دامنه گذشت و ايثار مردان و زنان جهاد، جنگ و صلح، بزرگ و كوچك، فقير و غنى اين مرز و بوم را فراگرفته است.
ترکیب مدیریت جهادی مستلزم آن است که هم ویژگی و شاخصه های مدير جهادی و هم مدیریت جهادی استخراج شود، از آنچه گفته شد و از مجموع فرمایشات امام که استناد به آنها بحث را به درازا می کشاند صرف نظر نموده و فقط به چند مورد مهم از آن ها اشاره می کنيم .
ويژگی های مدیریت جهادی
1-پایبندی به عقل جمعی، تدبیر، حکمت ، شجاعت، معقول، منطقی و منطبق بر واقعیت
2-حق محوری،صداقت و مسئولیت پذيری و پاسخگویی
3-توکل به خدای متعال ، عزم راسخ ، ایمان به اهداف انقلاب، خودباوری و اعتماد به نفس
4-استفاده از نیروهای مخلص و با کفایت ، بهره مندی از نیروهای کارآمد ، استقبال از نظارت ، انتقاد و اصلاحات ضابطه مند،سنجش نقاط ضعف و قوت، ابتکار و نوآوری ، قاطعیت در عین ملاطفت،سعه صدر و تحمل کارهای بزرگ
5-داشتن دل بیدار و وجدان آگاه، غفلت نکردن از اهداف نظام اسلامی، همت جهادی و انقلابی داشتن، پایبندی و پیگيری منافع ملی و ترک انفعال در برابر غرب، ساده زیستی و مردمی بودن، دوری از رفاه شخصی و مال اندوزی ، حذف امتيازات غلط و بی دليل، اجتناب از اشرافی گری و فهم و درک درد و مشکلات مردم
6- با جان و دل در خدمت اسلام و نظام اسلامی بودن ، کمک به اشاعه فکر الهی
7-ادای تکليف و هم راستا شدن با اراده الهی جهت تشکيل، حفظ و تحکيم پايه های حکومتی بر آمده از اسلام ناب محمدی
8-فرمانبری آگاهانه از ولی امر و ولی فقیه زمان
در پايان ذکر این نکته لازم است که گفتمان سازی بومی در مقابل گفتمان های رايج که غالبا غيربومی هستند از ابتکارات امام و خلف صالح ايشان مقام معظم رهبری است که از اول انقلاب آغاز شده و استمرار دارد که يکی از آنها مدیریت جهادی است.
منبع : اندیشه قم